De meeste mensen kennen het begrip ‘survival of the fittest’ wel. De afgelopen dagen is deze term vaak door mijn hoofd geschoten, zowel persoonlijk als professioneel. Juist in een periode als deze is het een term die mogelijk veel weerstand oproept, om hele begrijpelijke redenen. Dat is niet mijn intentie met dit stuk. Wel is mijn intentie om ondernemers en werkgevers te wijzen op de belangrijkste les die we kunnen leren van ‘survival of the fittest’. Om dat te doen, moeten we eerst twee veelvoorkomende misvattingen over deze term de wereld uit helpen.
De eerste misvatting is dat de term ‘survival of the fittest’ is bedacht door de Engelse bioloog Charles Darwin. Jazeker, Darwin is de geestelijk vader van de zogenaamde evolutietheorie, die ervan uitgaat dat evolutie van soorten gedreven wordt door natuurlijke selectie. De term werd echter niet door Darwin zelf bedacht, maar door socioloog Herbert Spencer na het lezen van Darwin’s in 1859 gepubliceerde boek ‘The Origin of Species’. Best sneu voor die Spencer, nietwaar? Darwin was de wereldberoemde bedenker van het concept van natuurlijke selectie, de relatief onbekende Spencer bedacht met ‘survival of the fittest’ de slogan die vervolgens de geschiedenisboeken inging. Ieder zijn rol, zullen we maar zeggen.
De tweede misvatting is dat ‘survival of the fittest’ vaak onjuist vertaald en geïnterpreteerd wordt. Namelijk in de zin dat ‘de sterksten zullen overleven’ of ‘het recht van de sterkste’. Dat is echter niet wat Darwin en Spencer bedoelden. “It’s not the strongest of species that survives, nor the most intelligent, but the one that is most responsive to change”, aldus Darwin. Simpel gesteld: diegenen die zich het beste weten aan te passen aan de veranderende omgeving hebben de beste kans op overleven. Je hoeft alleen maar te kijken naar het uitsterven van de dinosaurussen; door een snelle verandering in de natuurlijke omgeving, wellicht als gevolg van een meteoorinslag, stierven juist de grootste en de sterkste dieren relatief snel uit, terwijl vele andere diersoorten het juist wel overleefden.
Het is zaak om jezelf als ondernemer zo snel mogelijk een beeld te vormen van de veranderde omgeving en je daar vervolgens zo goed en snel mogelijk op aan te passen. Makkelijker gezegd dan gedaan, maar dat is de harde realiteit.
Jeroen Driessen, CEO Driessen Groep
En voor mijn gevoel geldt dit zeker ook voor organisaties en ondernemingen. De coronacrisis is ingeslagen als een meteoor en zorgt voor een snelle en grote verandering in het economische klimaat. Natuurlijk moet je als ondernemer en werkgever die eerste klap op kunnen vangen; daarom is het in mijn ogen van erg groot belang dat er op zo kort mogelijke termijn duidelijkheid vanuit de overheid komt over de specifieke condities waaronder organisaties gebruik kunnen maken van de toegezegde noodmaatregelen. Maar na die eerste klap is het zaak om jezelf als ondernemer zo snel mogelijk een beeld te vormen van de veranderde omgeving en je daar vervolgens zo goed en snel mogelijk op aan te passen. Makkelijker gezegd dan gedaan, maar dat is de harde realiteit.
Voor de korte termijn is de koers van onze Driessen Groep glashelder: samen met onze medewerkers, opdrachtgevers, partners en leveranciers zo goed mogelijk de onvermijdbare klappen opvangen. Immers, zonder korte termijn is er ook geen lange termijn. Maar tegelijkertijd is het juist nu ook de tijd om onze blik op de toekomst te richten. Want er komt een moment dat het stof weer is neergedaald en dan is het zaak om er als ondernemer en werkgever klaar voor te zijn. Dus voor nu: keep calm and carry on!