Afgelopen zomer verscheen mijn bijdrage over social distancing op het L.E.S. in crisis kennisplatform. Dit was een kort pleidooi voor het figuurlijk invoeren van 1.5 meter afstand: geen physical distancing, maar social distancing. Die sociale afstand heb je nodig om voldoende objectief te zijn in je relatie. Specifiek ging het over de sociale afstand die je als accountant en/of adviseur naar je cliënt/opdrachtgever in acht neemt. In die bijdrage deed ik een oproep voor suggesties om social distancing handen en voeten te geven en zo bij te dragen aan kennisdeling. In deze bijdrage lees je een aantal suggesties die ik kreeg.
Social distancing is een grondhouding
De afstand die je tot de opdrachtgever bewaart, belichaamt een mindset, een grondhouding. Het zit in je genen. Van jezelf weet je wel een beetje of dat zo is of niet. Is dat nog niet zo, dan is het verstandig om je erin te oefenen. Geen ‘nature’? Dan ‘nurture’. Hoe? Bijvoorbeeld door de komende week te oefenen en je zelf aan het begin van de dag die objectiviteitsspiegel voor te houden. Zo word je er vanzelf elke dag een beetje beter in.
Social distancing in intervisie
Social distancing is in eerste instantie iets van jezelf, waarop je zelf kan reflecteren. Maar ieder mens heeft zijn of haar eigen blinde vlekken. Je collega kan je daarbij vaak goed helpen, maar soms moet je die hulp ook gewoon organiseren. Intervisie is daar een uitstekend middel voor. Als social distancing niet voldoende in je grondhouding zit, dan zal dat ook zichtbaar en hoorbaar zijn in het intervisiegesprek.
- Zichtbaar, bijvoorbeeld door een kaarsrechte rug of juist voorovergebogen.
- Hoorbaar, bijvoorbeeld door de betrokken toon in het gesprek, door de positieve kanten van de opdrachtgever of diens standpunten in een bepaald vraagstuk te benadrukken, zonder alternatieve gezichtspunten ter sprake te brengen.
Intervisie hoeft niet noodzakelijkerwijs met een collega plaats te vinden, maar kan ook prima ingevuld worden door een externe gedragsspecialist.
Social distancing is wat de ander ervaart
Social distancing is niet alleen hoe je naar jezelf kijkt, het is ook hoe de ander (de opdrachtgever) naar jou kijkt, hoe de ander jou ervaart. Daarom is het zinvol om het onderwerp als zodanig op de agenda te zetten bij besprekingen met (potentiële) opdrachtgevers:
- Acquisitiegesprekken: maak duidelijk wie je zelf bent en met welke mindset je de relatie met de potentiële opdrachtgever wilt aangaan. En peil ook hoe die potentiële opdrachtgever hierin staat.
Lopende dienstverlening
- Een natuurlijk moment om het onderwerp bespreekbaar te maken is het moment van de jaarlijkse bespreking. Bespreek met elkaar hoe de social distancing zich heeft ontwikkeld en hoe de opdrachtgever dat heeft ervaren. Dit is relevant als sprake is van een langdurige relatie. Die lange relatie kan zowel positief als negatief zijn voor social distancing. Positief, omdat de opdrachtgever de relatie zodanig goed vindt dat de objectiviteit geen bottleneck is gebleken. Negatief, omdat de lange duur van de relatie een nadelige impact kan hebben op je zakelijke objectiviteit.
- Als de opdrachtgever met aanvullende verzoeken voor dienstverlening komt, evalueer daarbij dan expliciet of je betrokkenheid bij de opdrachtgever niet te intensief wordt.
Gestaakte dienstverlening
- Opdrachten die zijn beëindigd (ongeacht wie het initiatief daartoe heeft genomen) vormen ook een goede aanleiding om te evalueren. Wat is de reden dat de opdracht werd beëindigd? Heeft dit verband met het onvoldoende hanteren van social distancing? Het kan uiteraard ook te maken hebben met teveel social distancing. Er kan ook sprake zijn van een mismatch tussen accountant en opdrachtgever.
Het vinden van het juiste evenwicht in social distancing en hoe je op die 1.5 meter uitkomt, is een zoektocht die van relatie tot relatie kan verschillen. Het zal in het ene geval meer vanzelf gaan dan in het andere geval. Met de bovenstaande inzichten kan je aan de slag om te komen tot die armlengte sociale afstand in die andere gevallen.
Dr. Niels van Nieuw Amerongen RA is associate professor Auditing & Assurance aan Nyenrode Business Universiteit.
Dit artikel is onderdeel van het L.E.S. in crisis kennisplatform. Een platform waar we kennis en kunde delen om leiders en professionals van organisaties te helpen in tijden van crisis.
Dit artikel is eerder verschenen op de website van Nyenrode. Het is met toestemming herplaatst.
